MASLOW'UN İHTİYAÇ PİRAMİDİ

          Maslow’un Gereksinme Derecelendirmesi

Abraham Maslow (1971) insan güdüleriyle ilgilenen ünlü psikologlardan biridir. İnsan güdülerinin hayvan güdülerinden bazı yönlerden farklı olduğunu savunmuş ve insan güdülerini bir pramit gibi birbiri üstüne merdiven basamağı şeklinde çıkan mertebeli bir düzen içinde düşünmüştür. Bu güdü piramadin temelinde (şekilde görüldüğü gibi) biyolojik güdüler üst katında ise psikolojik güdüler yer alır.  Maslow’a göre temeldeki bir güdünün gereksinmeleri karşılanmadan, birey üst düzeydeki güdülerden etkilenmez. Alt düzeydeki güdüler doyuma ulaşınca birey, üst düzeydeki güdülere hazır hale gelir. (Maslow Kimdir?, 2002)

ABRAHAM MASLOW KİMDİR?

1 Nisan 1908’de New York Manhattan’da doğdu. Brooklyn Erkek Lisesi’ni bitirdi; çok zeki biriydi ve New York Şehir Koleji’nde hukuk tahsiline başladı. Daha sonra Cornell Üniversitesi’nde felsefe ve psikoloji okumaya başladı. Bir süre sonra Wisconsin Üniversitesi’ne gitti ve iki sene sonra felsefe dalında yüksek lisansını aldı. Bir çok üniversiteden ders aldı ama hiç biriyle kendini doyuramadı.1934’te psikoloji doktorası aldı hatta bir süre sonra tıp fakültesine başladı ama yine yarıda bıraktı. Hayatından hiçbir zaman zevk almadı ve birkaç yılsonra ders aldığı çoğu üniversitede ders vermeye başladı.1940’lı yılların başlarında rahatsızlanmaya başladı ve 1967 Eylülü’nde ciddi bir kalp krizi geçirdi.8 Haziran 1970’de 62 yaşında şiddetli bir kalp krizi ile vefat etti.hayatı boyunca pek çok ödül almış,1967-1968 yıllarında Amerikan Psikoloji Birliği başkanlığı yapmıştı. O sadece bir profesör değil kendini her alanda yetiştirmeye çalışmış biriydi.

  Kısaca açıklayacak olursak; 1. Fizyolojikİhtiyaçlar: İnsanın biyolojik olarak yaşamınısürdürebilmesi için gerekli açlık, susuzluk, barınma, neslin devamı gibi ihtiyaçlar bu kategoridedir 2. Güvenlik ihtiyaçları: İnsanların sosyal ihtiyaçlarının karşılandığısosyal çevresi, sosyal güvenlik kuruluşları ve devleti bu kategoride değerlendirmek gerekir. 3.Sevgi-Ait Olma İhtiyacı:     Fizyolojik ve güvenlik ihtiyaçları karşılanan insan bir gruba ait olma ve sevilme ihtiyacı duyar. İnsan bu ihtiyacını karşılayabileceği bir grup bulur ve onların içinde yaşar. İşyerlerindeki çay partileri, piknik ve yemek gibi etkinlikleri bu çerçevede değerlendirmek gerekir.

4. Saygı(Değer)-Statü İhtiyaçları:

   Bundan önceki kategorilerdeki ihtiyaçları karşılanan insan artık üyesi olduğu grupta saygı görmek ve değer verilmek isteyecektir. Başarısı ve hizmetleri başkaları tarafından takdirle karşılanan, saygı duyulan insan kendine güven duyacaktır  (AKGÜL, 2006)       

5. Kendini Gerçekleştirme:

  Birey yukarıda belirtilen kategorilerdeki ihtiyaçlarını karşılamasına rağmen hala kendini bilgi, beceri ve yetenekleriyle tam olarak ortaya koyamadığını düşünüyorsa, içinde bir boşluk hissedecek ve bunu gidermeye çalışacaktır. Burada bireyin yaptığı işin zirvesine çıkma, örnek (ideal) olma niteliğine, yani bir örnek insan, bilge kişi konumuna erişme hali söz konusudur. Buna “kendini tamamlama, kendini gerçekleştirme” adı verilmektedir. (Tuncer, 2006)

               Maslow’a göre kendini gerçekleştirmiş insanların özellikleri şunlardır: (Sağlam, 2008)

                      -  Kendini, başkalarını, doğayı Kabul Eder.

          - İçten geldiği gibi davranırlar.

          - Bakış açıları geniştir.

          - Mahremiyetten hoşlanma ,başkalarına bağlı değildirler.

          - Başkaları ile yoğun ilişkiler kurarlar.

          - Demokratik karakter yapısına sahip olurlar.

          - Araç ile amacı, iyi ile kötüyü birbirinden ayırt edeler.

          - Kendini gerçekleştiren insanlar yaratıcıdır.

•   Konuyu tamamlamadan önce, Maslow’un piramidiyle ilgili şu noktaları açıklığa kavuşturmamız gerekir: 

(1) Üst düzeydeki bir güdüye gidebilmek için alt düzeydeki bütün güdülerin doyuma ulaşması gerekliliği yoktur; belirli bir derecede doyumluluk sizi öbür düzeye getirebilir.

(2) Bireylerden bireye düzeyler arasında farklılık olabilir; bazı kimseler için sosyal ilişkiler kurarak insanlarla yakınlaşma güdüsü, emniyet ve korunma düzeyinden daha önce gelebilir, fakat bir başkası için bu doğru olmayabilir.
(3) İnsanların içinde büyüdüğü aile ortamı ve kültürün değerleri, hangi düzeydeki güdülerin daha belirgin ve baskın bir rol oynayacağını saptar. (CÜCELOĞLU, 2003)

KAYNAKÇA:

• AKGÜL, A. (2006). Piramit I : Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi 1-2-3.
• CÜCELOĞLU, D. (2003). İnsan ve Davranışları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Maslow Kimdir? (2002). İstanbul.
• Sağlam, F. N. (2008). KENDİNİ GERÇEKLEŞTİRENLERİN ÖZELLİKLERİ.
• Tuncer, S. (2006, 01 24). Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi Kuramı ve marka/ihtiyaç ilişkisi.

WEB SİTELERİ:

1.) Maslow Kimdir? Diye merak ediyor iseniz,buyrun...

2.) Maslow Teoremi nedir?

3.)Maslow ve İhtiyaçlar Hiyerarşisi Kuramı'na açıklık getirelim...

4.)Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi Kuramı'na da bakalım..

5.) Maslow’un Benlik Gelişimi ve Kuramı'nı da inceliyelim.